جایگاه و اهمیت خانواده در دین اسلام

اهمیت

خانواده کوچکترین واحد اجتماعی ودرعین حال بزگترین و  تاثیر گذارترین واحد تربیتی در جوامع  به شمار می آید

 به طوری که این نهاد می تواند منشا تحولات عظیم فردی اجتماعی ورشد ارزش های انسانی در میان اعضای آن باشد خانواده مهم ترین  نهادی است که فرد درآن پرورش می یابد.

بنابر این سرمایه گذاری وتوجه هرچه بیشتر به خانواده در دستور کار معلمان عالم ودر راس آنان پیامبران و پیشوایان ادیان قرار گرفته است وامروز هم بشریت به جایی رسیده است.

 که خود را ملزم به این رویکرد می داند تا جاییکه دولت ها  توجه خاصی نسبت به رشد وتوسعه کیفی مبذول داشته و سعی دارند

با در اختیار قرار دادن امتیازات و تسهیلات رفاهی و آموزشی  و مشاوره ای وبه طور کلی ارتقا ء سطح بهداشت وسلامت خانواده سعی بر افزایش کیفیت زندگی خانوادها دارند

 زیرا این امر تاثیر مستقیمی بر تر بیت نسل آینده جامعه خواهد داشت وخانواده مکانی  برای تربیت وپرورش انسان هاست که تنها در صورت وجود  سلامت روحی وروانی  می تواند انسان های پاک و سالم تحویل اجتماع  دهد.

اگر قدم نخست سنجیده بر داشته شود یعنی در انتخاب همسر معیار های ارزشی و اخلاقی و ایمانی لحاظ گردد سیر حرکتی خانواده در ادامه مسیر به سوی تشکیل یک خانواده ی مطلوب خواهد بود . 

این خانوادها ضمن استفاده از برخورداریهای طبیعی و رفاهی زندگی خود را بر اساس شاخص های والای معنوی بنیان نهاده اند و کانونی را ساخته اند 

که حضور در آن هم برای پدر و مادر لذت بخش و فرح آور است و هم برای فرزندان بهترین مأمن و پناه

کانون خانواده

برای پرورش صحیح نسل آینده و محلی برای انتقال صحیح ارزش هاو فرهنگ های صحیح گذشته تا هیچگاه فرزندان خود را بدون هویت ندانسته واز گذشته خود منقطع نگردند و انقطاع فرهنگی در جامعه ریشه ندواند .

 بر اساس نصایح مندرج در سوره ی لقمان از وظایف و خصوصیات این خانواده ها می توان به نکات زیر توجه نمود :

توجه دادن فرزندان به حضور خداوند در زندگی تا که آنان در آشفته بازار دنیا خود را نه تنها تنها ندانند بلکه ایمان و باور به حضور خدا آنان را از پر تگاه های پر خطر عافیت مندانه عبور دهد .

توجه دادن فرزندان به لزوم ارتباطی تنگاتنگ با خدا .( در قالب نماز) . نماز  می تواندهم ذکر خدا را در دلشان نگاه دارد و هم آنانرا از فحشا و منکر بر حذر دارد .

توجه دادن فرزندان به خوشرفتاری و خوش خلقی و دور نمودن شان از پستیها و خیره سریها و اجتناب از غرور و تکبر در برخورد با مردم .

آموزش بردباری و مقابله صحیح با مشکلات زندگی .

آموزش فرزندان به اعتدال و میانه روی.

نشانه های خانواده مطلوب

خانواده مطلوب خانواده ای است که پدر و مادر هر از چند گاهی برای فرزندانشان تنها گوش باشند 

و هنر شنیدن را در خود تقویت نمایند تا بتوانند هر چه بیشتر به فرزندان خود نزدیک شوند و دردنیایشان وارد آیند آنگاه خواهند توانست براین دنیا تاثیرگذار باشند و سهمی مهم از دنیای فرزندشان را داشته باشند

 و اگر این اتفاق میمون در یک خانواده بیفتد والدین خواهند توانست از راههای شناخته شده و منطقی و مطابق با روحیات فرزند بر آنان کنترل داشته و آنان را جهت دهند.

در این گونه خانوادها به شخصیت فرزندان بها داده می شود و آنان را در تصمیم گیریها و امورات خانواده سهیم می کنند و صرفا آنان را ابزاری مطیع و فرمانبردار نمی دانند .

در پایان اشاره می شود به اینکه هر چه توجه جامعه و دولتمردان به خانواده و تصحیح نظام خانوادگی بیشتر باشد.

 جامعه سلامت و سعادت بیشتری را نصیب خواهد داشت آرزومندم خانواده هایی داشته باشیم که برای زن و شوهر کعبه ی دلها بوده و برای فرزندانشان مأمن و پناهگاهی آسوده باشد .

خوشبختی در خانواده از نظر اسلام

داشتن تفکر مثبت در زندگی و خوشبینی معقول از نظر اسلام رمز خوشبختی در زندگی است. منفی نگرها همیشه نیمه خالی لیوان را می بینند. 

چنین افرادی عینک بدبینی به چشمان خود دارند اشتباهات کوچک را بزرگ می شمارند از کاه کوه می سازند و بدین صورت زندگی را در کام خود و دیگران تلخ می کنند. 

اما مثبت نگرها همیشه نیمه پر لیوان را می بینند خطاها و لغزش های دیگران را نادیده می گیرند و با دید مثبت و منطقی با آن ها برخورد می کنند.

این قبیل انسان ها زندگی را نشاط انگیز می کنند و در سایه شادی و نشاط است که افراد خانواده و حتی جامعه رشد می کنند و به شکوفایی می رسند.

مهربانی ها

مهربانی ها و اظهار محبت های کوچک بسیار اهمیت دارند و خانواده را به کانونی گرم و صمیمی و با طراوت تبدیل می کنند. 

وقتی شوهر از سرکار برمی گردد و وارد خانه می شود همسرش به گرمی از او استقبال می کند به او سلام می کند.

خسته نباشید می گوید و بلافاصله یک استکان چای جلوی او می گذارد. شوهر بدون درنگ با داشتن تبسمی بر لب از همسرش تشکر و قدردانی می کند و مثلا می گوید:

 از این که چنین همسری دارم خدا را شکر می کنم و به خود می بالم .بدین صورت است که بذر شادی و نشاط در محیط خانه کاشته می شود.

 و چه نیکو گفت امام علی (ع) : “در همه حال با همسرت مدارا کن و با او معاشرت نیکو داشته باش تا زندگی ات گوارا و با نشاط باشد”.

بسیاری از مشکلات و ناراحتی هایی که در جریان ارتباط با دیگران به وجود می آید ریشه در انتظارات متعارض و مبهم از وظایف و هدف ها دارد. 

انتظارات نامشخص و مبهم سبب ناراحتی عدم درک و تفاهم مشترک و از میان رفتن اعتماد و نهایتا جوی حاکی از سوتفاهم شک و تردید و نگرانی در خانواده می گردد.

گشاده رویی

یکی دیگر از عوامل ایجاد شادی و نشاط در خانواده گشاده رویی است زیرا خوش رویی کینه ها را می زداید انسان ها را به همدیگر نزدیک می کند دل ها را به هم پیوند می دهد جو حاکم بر خانواده را شاداب و با طراوت می کند ارتباط عمیق و عاطفی را سبب می شود و موجب تداوم و استواری محبت و دوستی در زندگی می شود.

همچنان که مولایمان علی (ع) می فرماید: « والبشاشه حباله الموده » خوش رویی وسیله ی دوست یابی است.

ملت و امت یک جامعه بزرگ و خانواده یک جامعه کوچک است.

همان طوری که جامعه نیاز به حکومت و ولایت دارد و بدون آن زندگی اجتماعی به هرج و مرج و آشفتگی کشانیده می شود

خانواده نیز بی نیاز از حاکمیت و ولایت نیست که خداوند این مهم را بنا به طبیعت و خصوصیات فیزیولوژیکی مردان به جنس مذکر داده است.

 لیکن بعضی خانواده ها بدون توجه به اقتضای طبیعت و نظام آفرینش هنوز بر سر این موضوع در کشمکشی آشکار و پنهان هستند

ویژگیهای یک خانواده خوشبخت

برخی از ویژگی های یک خانواده خوشبختی را می توان بدین شرح برشمرد:

 عشق و علاقه زن و شوهر به یکدیگر ورفتار مبتنی بر احترام و ارزش گذاری متقابل کفایت بهره مندی فرزندان از محبت والدین احترام به اظهار نظر اعضا خانواده و کمک بزرگترها به کوچکترها برای کنترل و اداره خویش والدین به جهت اخلاق برخورد و رفتار الگوی مناسب برای فرزندان هستند

فرزندان در تصمیمات مربوط به امور خانواده و قبول مسئولیت وکمک به مشکلات والدین احساس مسئولیت می کنند بچه ها به عنوان این که بچه هستند مورد اهانت نبوده و مورد احترام هستند 

در چنین خانواده ای روحیه زن توسط مرد و روحیه ی مرد توسط زن از طریق همدلی دل جوئی و بهره گیری از کلمات گرم و نرم و اثر بخش تقویت می گردد، فرزندان وظایف خود را به موقع انجام می دهند 

و دلیل انجام هرکاری را می دانند همچنین در محیط خانه احساس امنیت و خوشبختی کرده و شرایط را برای رشد ابعاد وجود خود مساعد می یابند و…

یکی از عمده ترین راه های خوشبختی در زندگی رضایت و خشنودی به قضا و قدر الهی است. 

آن چنان که حضرت علی (ع) می فرماید: « ان رضیتم بالقضا طالبت عیشکم» اگر به مقدرات الهی راضی شدید زندگی شما شیرین و گوارا می شود. 

(غررالحکم ج ۳ ص ۶۶) و یا در جایی دیگر امام صادق (ع) می فرماید: “نشاط و شادی در پرتو راضی بودن ه رضای خدا و یقین به دست می آید و اندوه و غم در شک و ناخشنودی به مقدرات الهی حاصل می شود.